Zadbaj o licencję ZAiKS przed weselem – prawa autorskie i pokrewne

Kwestii praw autorskich i pokrewnych, jeśli organizujemy wesele, nie powinniśmy lekceważyć. Czy powinniśmy udać się do ZAiKS czy może właściciel lokalu, prezenter lub zespół muzyczny powinni mieć wykupioną licencję?

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych nie określa w sposób precyzyjny, kto jest zobowiązany do wniesienia opłat z tytułu honorariów autorskich. Tym samym daje uprawnionym (ZAiKS) prawo do ubiegania się o wynagrodzenie, zarówno od właściciela sali wynajmowanej na ten cel, zespołu muzycznego wykonującego utwory na weselu, jak i od samych nowożeńców (ale oczywiście tylko od jednego, a nie od wszystkich tych podmiotów równocześnie).

Prawo pokrewne

Związek Producentów Audio-Video (ZPAV) kontroluje w towarzystwie prokuratora i policjantów z policji gospodarczej. DJ czy prezenter, grający na weselu, powinien mieć tylko oryginalne płyty. W przeciwnym razie może otrzymać karę nawet 20 tysięcy złotych. ZPAV „sprzedaje” licencje dla prezenterów, by, jeśli posiadają oryginalne płyty, mogli legalnie wgrać je do komputera.

Prawa autorskie

ZAiKS i STOART to organizacje umocowane prawnie w Polsce jako instytucje zarządzania zbiorowego prawami autorskimi, które powinny dostać listę utworów granych na weselu. Wykaz ten powinien zawierać:

• tytuł utworu,

• autora tekstu,

• autora muzyki.

Lista ta nie zawiera wykonawcy utworu.

ZAiKS reprezentuje nie tylko krajowych autorów, ale i zagranicznych. STOART reprezentuje małą grupę autorów (ich spis jest umieszczony na stronie internetowej).

Licencja w lokalu

Najlepiej kwestię licencji wyjaśnić z właścicielem sali na etapie ustaleń, jeszcze przed podpisaniem umowy. Jeżeli właściciel ma wykupioną licencję, to nie powinno być problemów z dopisaniem do umowy paragrafu, o tym, że uzyskanie licencji pozostaje po stronie właściciela lokalu. Jeżeli nie ma licencji, to również z ochotą powinien dopisać taki paragraf, gdyż Wasze starania o takową w ZAiKS staną się konfidencjonalne i po prostu wyda się, że właściciel nie wnosi opłat (we wniosku musimy podać wszystkie dane lokalu). Można też załatwić tę sprawę z zespołem, ale nie ma się co oszukiwać, koszty pozostaną po Waszej stronie, żaden zespół nie zrezygnuje z kilkuset złoty swojego honorarium i po prostu doliczy do wynagrodzenia koszt uzyskania licencji.

Prawo to jedno, a jak jest w praktyce?

Przed weselem trzeba wypełnić i złożyć odpowiedni formularz do najbliższego oddziału Zaiksu oraz uiścić opłatę wyliczoną przez jego przedstawiciela. W przypadku, gdy organizujemy wesele w restauracji lub lokalu, powinniśmy mieć opłacony ZAiKS w ramach umowy z lokalem. Gdy wesele organizowane jest np.: na sali wiejskiej, o opłacenie ZAiKSU powinni zadbać sami organizatorzy.

Większość właścicieli lokali weselnych, która podchodzi poważnie do tematu, ma wykupione stałe licencje i koszt takiej licencji jest wliczony w cenę. Zdarzają się jednak tacy, którzy po podpisaniu umowy żądają dodatkowej opłaty – z reguły kilkaset złotych. Takie podejście jest nieprofesjonalne, ale w takim przypadku można sprawdzić, ile faktycznie kosztuje licencja dla tego lokalu (w wojewódzkim oddziale ZAiKS). Jeżeli chcieli sami starać się o licencję, a sala weselna ma ustaloną stawkę z ZAiKS to opłata nie może być niższa od tej, jaką płaci lokal. W przypadku zespołów nie istnieje coś takiego jak stała licencja ZAiKS. Artyści mogą być zrzeszeni w ZAIKSIE, ale nie podejrzewam o to kapel weselnych, gdyż nie są twórcami, poza tym licencja jest ściśle związana z miejscem, a jak wiadomo zespoły grają w różnych miejscach (lokalach).