Intercyza czy wspólnota majątkowa małżeństwa? – (przed)ślubne dylematy

Z chwilą zawarcia związku małżeńskiego, współmałżonków łączy ustawowa wspólnota majątkowa. Intercyza to małżeńska umowa, która reguluje podział ich majątku i określa jego rozdzielność.

Co to intercyza?

Polskie prawo reguluje sprawy majątkowe małżonków – z chwilą zawarcia związku małżeńskiego, współmałżonków łączy ustawowa wspólnota majątkowa. Aby ją znieść, najpóźniej na dzień przed ślubem Narzeczeni powinni odwiedzić notariusza i spisać intercyzę. Termin „intercyza” zarezerwowany jest dla umowy przedślubnej, w ramach której przyszli małżonkowie postanawiają o odrębności majątków w ich związku. Sporządzony akt notarialny nabierze mocy prawnej w dniu ślubu. Jeśli ślub nie doszedłby do skutku – intercyza staje się nieważna.

Celem intercyzy jest odstąpienie od wspólności ustawowej i określenie przez małżonków, w sposób dobrowolny, zasad przynależności poszczególnych składników majątkowych do majątku wspólnego lub do majątków odrębnych. Jednak pamiętajcie, że w systemie rozdzielności majątkowej nie istnieje majątek wspólny!

Intercyza nie wpływa na dziedziczenie po małżonku ani na ewentualne alimenty.

Kup
Oryginalny prezent ślubny

Małżeństwo może mieć wspólność ustawową, rozdzielność majątkową lub wspólność ustawową rozszerzoną na przedmioty, które nie wchodzą na mocy prawa do wspólności majątkowej.

Prezenty i podziękowania dla rodziców
Zobacz

Intercyza przedmałżeńska – chroni majątek też po ślubie?

Artykuł 51 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mówi, że jeżeli rozdzielność ustanowiono przed zawarciem związku, każdy z małżonków zachowuje majątek nabyty przed ślubem jak i nabyty później.

Intercyza po ślubie – bilans zysków i strat

Intercyza ma zarówno wady, jak i zalety.

Odrębność majątkowa może być korzystna:

• Gdy małżonek  wpada w tarapaty finansowe i nie będzie mógł regulować swoich zobowiązań finansowych na bieżąco.
• Gdy jedno ze współmałżonków jest nieuczciwe wobec drugiego (np. zalega z płaceniem podatków, rat).
• Bo masz uporządkowaną sytuację finansową – nawet gdy dojdzie do rozstania, nie będzie kłótni o majątek.
• Bo Twój majątek jest zabezpieczony w przypadku bankructwa lub długów współmałżonka.

Intercyza może być niekorzystna:

• Posiadając odrębność majątkową, małżonkowie muszą rozliczać się samodzielnie przed urzędem skarbowym.
• Gdy małżeństwo chce wziąć kredyt, małżonkowie wspólnie mają większą zdolność kredytową.
• Jeśli stracisz pracę, mógłbyś liczyć na zarobki męża/żony.

Rozdzielność majątkowa po ślubie

Brak intercyzy z chwilą zawarcia związku małżeńskiego nie hamuje możliwości zmiany stosunków majątkowych małżonków. Można ją nanieść w trakcie trwania małżeństwa, ale mówimy wtedy nie o intercyzie, ale o zniesieniu wspólności majątkowej ustawowej.

W tym wypadku każdy małżonek zachowuje te składniki majątku, które przypadły mu w drodze podziału majątku wspólnego. Od momentu zniesienia współwłasności, wszystkie składniki majątkowe nabyte przez małżonków stanowią ich oddzielną własność. Każdy z małżonków dowolnie dysponuje swoim majątkiem i sam też odpowiada przed wierzycielami za zobowiązania. Oprócz całkowitej rozdzielności możemy ustawową wspólność majątkową rozszerzyć na majątek osobisty nabyty przed zawarciem małżeństwa lub ograniczyć wyłączając ze wspólności pewne przedmioty. Mogą to być np. nieruchomości czy pojazdy.

Zawierając intercyzę, małżonkowie mogą zdecydować się na jeden z ustrojów majątkowych:

• ograniczona wspólność majątkowa,

• rozszerzona wspólność majątkowa,

• rozdzielność majątkowa,

• rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków.

Wspólnota majątkowa – wszystko jest wspólne?

Najczęściej w małżeństwach spotykamy się ze wspólnością ustawową. Powstaje ona z chwilą zawarcia małżeństwa, jeżeli małżonkowie nie postanowili inaczej, czyli nie zawarli intercyzy. Wspólność majątkowa oznacza, że wszystko, co zostało nabyte w trakcie małżeństwa, należy do obojga małżonków. Nie ma znaczenia, np. kto jest wpisany do dowodu rejestracyjnego samochodu.

Przedmioty poza wspólnotą majątkową

Jednak istnieją pewne przedmioty, które nie wchodzą w skład wspólnoty majątkowej. Należą do nich:

• przedmioty otrzymane w drodze spadku czy darowizny

• rzeczy nabyte przed wstąpieniem w związek małżeński,

• przedmioty służące zaspokajaniu osobistych potrzeb, np. ubrania, wózek inwalidzki.

Wspólność majątkowa oznacza nie tylko wspólność praw, ale także i obowiązków. Oznacza to, że jeżeli dłużnikiem jest któryś ze współmałżonków, to jego wierzyciel może domagać się zaspokojenia z majątku wspólnego, a więc spłaty długu. 

Wspólność majątkowa a rozwód i separacja

Wspólność ustawowa ustaje z mocy prawa z chwilą orzeczenia rozwodu lub separacji, a także w razie ubezwłasnowolnienia jednego ze współmałżonków. Nie oznacza to jednak, że koniecznie małżonkowie muszą się rozstać, aby inaczej uregulować swoje kwestie finansowe. Wspólnota majątkowa może ustać także w trakcie małżeństwa poprzez zawarcie przez małżonków, w trakcie małżeństwa, intercyzy. Jeżeli istnieje wspólność ustawowa, to żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku w czasie jej trwania. Oznacza to, że małżonkowie nie mogą swobodnie dysponować wspólnym majątkiem. Mogą jedynie dysponować majątkiem w granicach tzw. zwykłego zarządu, nie mogą natomiast samodzielnie dokonywać czynności przekraczających granice zwykłego zarządu, np. gdy posiadają samochód, to mają równe prawa do użytkowania samochodu, ale do sprzedaży auta potrzebna jest zgoda obojga.